بررسی تغییرات ساختاری حوزه آبخیز انزلی براساس رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین

حوزه آبخیز انزلی از مهمترین حوزه های استان گیلان بوده که تالاب بین المللی انزلی را در خود جای داده است. هدف این تحقیق بررسی تغییرات ساختاری حوزه آبخیز انزلی از طریق بررسی تغییرات زمانی الگوی سیمای سرزمین وکمک گرفتن از چارچوب مفهومی DPSIR برای شناسایی وضعیت حوزه آبخیز تالاب انزلی و ارائه راهکارهای مناسب برای حفاظت و مدیریت یکپارچه سیمای سرزمین بوده است. در تحقیق حاضر جهت بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از سنجش ازدور، از تصاویر ماهواره‌ای لندست برای سال‌های 1994، 2008و 2018 استفاده شد. سپس از سنجه های سیمای سرزمینNP, CA, PD, PLAND,LPI, CORE-AM جهت کمی‌سازی و بررسی پدیدهای رخ داده در سرزمین استفاده گردید. در این راستا، پوشش اراضی جنگل، کشاورزی ، شهری و آب که مهم‌ترین تغییرات را داشتند مد نظر قرار گرفتند. سپس با کمک گرفتن از چارچوب مفهومی DPSIR مهمترین نیروهای محرکه، تغییرات و فشارها و پیامد‌های مترتب بر آنها تعیین گردید. تحلیل سنجه هانشان داد که در سطح اراضی جنگلی و بدون پوشش پدیده حذف، اراضی کشاورزی وشهر پدیده خلق یا ایجاد، اراضی مرتعی پدیده توسعه و در سطح کلاس آب پدیده قطعه قطعه شدن روی داده است. نتایج مدل کیفی DPSIR نشان داد که عامل اصلی تغییر در حوزه آبخیز انزلی رشد جمعیت، سکونتگاه‌ها و مناطق شهری و توسعه کشاورزی است. در مجموع پدیده‌های رخ داده در سیمای سرزمین مورد بررسی بیانگر آن است که لکه‌های اختلالی شهری و کشاورزی از طریق وقوع الگوی خلق یا ایجاد ،توسعه یافته و لکه‌های طبیعی مانند جنگل و آب از طریق وقوع الگوهای حذف و تکه تکه شدن تخریب شده‌اند.